Op 6 november jl. is de programmabegroting behandeld. Klip en klaar is dat wij ons grote zorgen maken over de onderbouwing van de begroting en meerjarenperspectief 2019-2021.Met een grondige analyse, onderdeel van de beschouwingen, heeft de PvdA de vinger op de zere plek gelegd. Ondanks dat op essentiële vragen opnieuw geen sluitend antwoord kwam, gaven de collegepartijen H2000, CDA en VVD, het College het groene licht gaven, deze zeer risicovolle en niet adequaat onderbouwde begroting in uitvoering te brengen. Ons beeld is financiële fopperij. Wanneer Heiloo hierdoor in zwaar komt, is het te hopen dat het goede geweten niet aan het slechte geheugen, te danken is. In de raad is de volgende bijdrage ingebracht:
Blijkbaar heeft het college een diep geloof, dat het allemaal wel goed komt.
De begroting en meerjarenraming zijn naar eigen zeggen beleidsarm. Helaas moeten wij constateren dat het ontbreekt aan realiteitszin en daarin gaat de PvdA niet mee.
Ter onderbouwing zijn deze financiële overzichten toegevoegd, waarin dit helder wordt gemaakt.
Wat mankeert eraan ?
- De financiële dekking rammelt.
- Onrealistisch hoge kostenbesparingen aanname, zonder tegenvallers zoals bijv. de BTW.
Waarom deugt de financiële dekking niet?
Tot 2022 moet tenminste € 27 mln. aan nieuwe investeringen gefinancierd worden.
€ 6 mln. voor de tunnel aan de Vennewatersweg, € 12 mln. voor de A9-afslag en aanpassingen aan wegen ect. voor € 9 mln. Tenminste € 27 mln., binnen 4 jaar en volgens de begroting zonder extra leningen. Hoe kan dit? Volgens dit college omdat Heiloo tot en met 2021 maar liefst € 26 mln. contant overhoudt aan de verkoop van gronden in Zuiderloo en Boekelermeer. Waarvan er € 23 mln. in de volgende raadsperiode verdiend moet worden. De cijfers staan in de ramingen van investeringen en desinvesteringen en in de berekening van de liquiditeitsprognoses door het college.
Waarom gelooft de PvdA dit niet?
Zuiderloo en Boekelermeer staan op de balans voor € 22 mln. Daarnaast Zandzoom voor € 6 mln. Maar Zandzoom is nog niet in exploitatie, dat wordt in de begroting ook vermeld.
Wij hebben grote twijfels of alle gronden in Zuiderloo en Boekelermeer geheel vóór 2022 zijn verkocht, voor niet alleen de boekwaarde, maar zelfs met winst.
Er zijn onrealistische kostenbesparingen, zonder rekening te houden met BTW tegenvallers.
Wat blijkt als voorbeeld in de operationele uitgaven?
- Personele uitgaven dalen in 2018 met € 0,2 mln. en stijgen daarna niet meer.
- Stijging van BTW kosten door de BUCH structuur is niet begroot; bij de huidige wet- en regelgeving zijn die kosten niet vermijdbaar. Dit kan oplopen tot circa € 0,5 mln. per jaar.
- De operationele uitgaven dalen. Vanaf volgend jaar wel te verstaan, niet dit jaar. Eind 2021 zijn ze € 1,2 mln. per jaar lager dan nu. Een kostenreductie van meer dan 10% per jaar.
Deze aannames staan haaks op de berichten die wij ontvangen uit de BUCH organisatie en de gemaakte afspraken met de BUCH directie. In de begroting zijn ook tal van posten niet doorgerekend en/of pro memorie opgenomen. Dat gaat volgens de PvdA zeker tot tegenvallers leiden.
In het Noordhollands Dagblad wordt door B&W aangegeven, niet wakker te liggen van de financiële risico’s. Het is de vraag of de burgers van Heiloo dit ook zo ervaren?
Wat niet helpt in het vertrouwen, is dat na de vaststelling van de kadernota, op 3 juli, 2 weken later, een bericht van het college kwam, dat een rekenfout van ruim een kwart miljoen negatief was en de kadernota moest worden herzien.
Als Sinterklaas of Kerstcadeau, adviseren wij het College, om een nieuw telraam te vragen.
De veronderstelling dat wij binnen vier jaar € 26 mln. op de bank ontvangen vanuit verkopen van de grondposities in de Boekelermeer en Zuiderloo, is ronduit naïef.
Vanuit ons perspectief verwachten wij dat de netto opbrengsten van de grondverkopen in de orde € 11,5 mln. tot 2022 uitkomen en er extra leningen nodig zijn in de orde ca. € 16 mln.
In de schaduw begroting is dit onderbouwd, en komt nog eens bovenop de leningen van € 52 mln. Ook zijn er geen budgetoverschrijdingen opgenomen bij de aanbesteding A9, de aansluiting naar de Kennemerstraatweg en de spoorwegtunnel.
Binnenkort wordt helder hoe als eerste in de rij, de aanbesteding van de A9 uitpakt, en weten wij of het financieel code “Red Alert” is.
Kan het college aangeven of en hoe Alkmaar, Castricum en de provincie, na het bijlappen aan de 1e overschrijding van € 3 mln., bereid zijn, de pinpas voor de A9 te trekken, of is Heiloo aan de beurt?
“Dat deze begroting structureel in evenwicht is”, is niet gedegen onderbouwd en staat op “drijfzand”. Het lijkt erop dat er wordt uitgegaan dat er het “een winkel zonder kassa is”.
Een nieuw college wordt zo feitelijk opgezadeld met een niet realistische meerjarenraming zonder adequaat afgedekte financieringsverplichtingen.
Ook op andere vlakken zijn er twijfels over de wijze van aanpak:
Wij kijken met de nodige scepsis naar de wijze van uitvoering van de jeugd en jeugdzorg taken, de zorg voor ouderen en de participatiewet. De kwaliteit van zorg moet leidend zijn.
De brandbrief op 19 oktober van de zorgverleners over de aanbesteding in de jeugdzorg, is ronduit alarmerend. Het lijkt een vast patroon te worden: vorige jaar is de gemeente Heiloo juridisch op de vingers getikt voor de slechte uitvoering van Wmo taken bij de Hulp bij huishouding en nu is het de beurt van de jeugdzorg. Waarom wil dit college per se, een wurgcontract afsluiten met zorgverleners met een tarief van bijna 30% onder de VNG norm?
Dat de rechter eraan te pas moet komen is schrijnend en juist kosten verhogend, zonder dat het iets oplost. Onze oproep: geen verdere bezuinigingen over de rug van de jeugdzorg.
Ook zien wij te weinig voortgang in het aantal “beschutte werkplekken” binnen de gemeente.
Een Appeltje-eitje campagne is niet verkeerd, maar wij zouden toch voor andere prioriteiten gaan.
Stichtingen en verenigingen aanzetten tot financiële onafhankelijkheid is prima. Maar niet ten koste van alles. Diverse verenigingen worden nu louter uit kostenoverwegingen gedwongen te verhuizen. Op de subsidie van de bibliotheek is zo bezuinigd, dat personeel is ontslagen en door de frictiekosten de bibliotheek met een gemeentelijke lening van € 135.000 in 2015, moest worden “gered”.
Nu er vanaf 2018 moet worden afgelost, komt de bibliotheek opnieuw in zwaar weer.
Niet duidelijk is hoe er met de opbrengsten van het afstoten van de gebouwen van welzijnslocaties wordt omgegaan. Als voorbeeld Het Open Huis, in t’ Loo. Dit is in 2016 onderhands verkocht voor € 675.000,-. Met als basis een planontwikkeling met 10 woningen in de vrije sector!
De PvdA heeft twijfels over deze verkoopprijs en het blijft apart, dat het college weigerde een second opinion te laten doen over de waarde. Wat is er op tegen als je blijkbaar zeker weet dat er een goede transactie voor de gemeente is geweest?
De controlerende taak vanuit de raad, is zo wel héél moeilijk uit te voeren..
In begroting van 2018 wordt ook nog een post van €100.000 opgenomen voor asbestsanering.
In de koopovereenkomst wordt niets hierover vermeld. Zijn er aanvullende afspraken gemaakt?
Ook vragen wij, waar gaat de opbrengst van de verkoop naar toe?
Blijven deze binnen de cultuur begroting of komt het in de algemene middelen om elders gaten te dekken, zoals in de afgelopen jaren met overschotten in het sociaal domein is gebeurd?
Kijkend naar de verbonden partijen zien wij de risico’s steeds meer toenemen.
Zo is er veel gedoe geweest met de begroting van de GGD, waarbij in 2 jaar het eigen vermogen met 20% gedaald en het vreemd vermogen met 30% toegenomen!
Ook de Vuilverbrandingsinstallatie VVI is vanwege de verbinding met HVC, niet zonder gevaar.
Nieuw in verbonden partijen is, de werkorganisatie BUCH, waar met €12,3 miljoen, een kwart van onze begroting naar toe gaat.
De PvdA was en is kritisch over het realiseren van de voorgespiegelde BUCH opbrengsten op het vlak van de dienstverlening aan de burgers en de financiën. De BUCH tussenrapportage uit november jl. vinden wij niet geruststellend. Inmiddels is er na de extra € 5 mln. ICT kosten ook structureel een BTW risico van jaarlijks een half miljoen en wordt er géén algemene reserve opgebouwd.
Daarbij worden jaargrensoverschrijdende uitgaven niet gereserveerd en voor 2017 is er gekozen, om de kosten op nacalculatie per gemeente te verrekenen. Ergo, er is een open eind constructie.
Ook bleek dat structurele kosten voor Microsoft licenties van €100.000 per jaar, abusievelijk niet waren opgenomen. De PvdA vraagt in alle redelijkheid af, zijn de BUCH portefeuillehouders wel voldoende in control of is juichend in 2015 het Paard van Troje binnengehaald?
Geeft het College nog steeds de garantie, dat de kaders het raadsbesluit op 24 juni 2015, integraal worden behaald en zo nee wat betekent dit dan financieel voor de gemeente Heiloo?
Afsluitend is onze conclusie, dat er veel schort aan deze begroting en Heiloo financieel een “woekerpolis” neemt. Met als risico dat het voorzieningenniveau, onder zware druk komt. Het collegeakkoord met de titel “Samen krachtig verder”, is jammer genoeg uitgemond in een beleid van saneren en potverteren en als sluitstuk deze begroting in de categorie, financiële fopperij.
