Vooruitblik 2020

9 juli 2019

Op maandagavond 8 juli vonden de algemene beschouwingen plaats over de Kadernota 2020. Hieronder vindt u de tekst zoals die is uitgesproken door Ko Hemminga. De PvdA geeft aan wat goed gaat, maar mist ook een visie van het college en maakt zich zorgen over de financiële risico’s die de gemeente loopt.

Voorzitter, wethouders, raadsleden, belangstellenden en luisteraars van Beat FM,

Voor ons ligt opnieuw een beleidsarme kadernota. Na de vijf jaar dat het college van H2000, VVD en CDA nu aan het roer staat, hoeft dit geen verrassing te zijn.

De PvdA mist in de plannen ook dit jaar weer een heldere visie over de toekomst van Heiloo. Waar willen we over vijf jaar staan als het gaat over bijvoorbeeld de sport- en cultuurvoorzieningen, de opgave van verduurzaming, onze sociale voorzieningen? Wat doet dit college aan het schreeuwend gebrek aan betaalbare woningen? Aan het verkeer dat dreigt vast te lopen? Dit college geeft daar geen uitgewerkte visie op. En dat is zonde.

Maar er veranderden het afgelopen jaar ook dingen ten goede in Heiloo: op veel perken die de gemeente onderhoudt, groeien nu wilde bloemen en is er ruimte gelaten voor hoog gras. Heiloo doet enthousiast mee aan het bijenlint en dat stemt vrolijk. Ook de manier waarop burgers nu betrokken worden bij de plannen voor het centrumgebied ’t Loo juichen we toe. Het luisteren naar de wensen en bezwaren van inwoners vinden we belangrijk, en we hopen dat het college het komend jaar deze positieve initiatieven doorzet en uitbreidt.

Het meerjarenperspectief

Maar, en nu word ik somberder, wij maken ons ook serieus zorgen. Tijdens de vorige raadsvergadering bleek dat het college een alarmerende tussentijdse managementletter van de accountant maandenlang onder de pet heeft gehouden, en de raad maanden in het ongewisse heeft gelaten over gigantische financiële tegenvallers van bijna negen ton.

Dat heeft ons vertrouwen in dit college ernstig geschaad. En dat maakt ook dat we de geschetste cijfers voor 2020 en 2021 met de nodige scepsis bekijken.

Opnieuw wordt een zogenaamd sluitende begroting gepresenteerd voor de komende jaren. Maar in hoeverre kunnen wij vertrouwen dat deze cijfers deugen en deze geen luchtfietserij zullen blijken te zijn, net als de jaarcijfers over 2018?

Wat dit jaar gebeurde, het niet informeren van de raad over grote financiële tegenvallers en over zorgen van de accountant, mag wat de PvdA betreft, nooit meer gebeuren.  Om grip op het proces te houden dienen wij hiervoor een motie in om de accountant extra te laten rapporteren aan de gemeenteraad over de actuele stand van zaken.

Dit college spreekt ook nu weer vrolijk van een sluitende begroting maar ook voor de komende jaren zijn er grote risico’s:

  • De kosten voor de jeugdzorg en ontoereikend budget vanuit het Kabinet en de BUCH organisatie die niet in control is volgens de accountant, zijn niet helder in beeld.
  • En de werknemers van de BUCH hebben een verlofstuwmeerrisico van € 2 miljoen, dat in 2022 zal verjaren. Het is de taak van het College om voor adequaat management te zorgen. Dat een deel van de verantwoordelijkheden getrapt zijn georganiseerd via de BUCH, doet hier niets aan af. Het college is naar de raad en burgers hiervoor primair verantwoordelijk. Niet voor niets, heb ik eerder al gewezen op de daadwerkelijke uitvoering van de twee aangenomen moties over de kwaliteitsverbetering en het besparingspotentieel, bij het BUCH besluit op 24 juni 2015.
  • Nog zo’n risico: een deel van het personeel voor het sociaal team wordt betaald uit de reserves ‘sociaal domein’. Als dat potje leeg is, zakt de zorg voor kwetsbare inwoners weer als een plumpudding in elkaar. Hoezo een structureel evenwichtige begroting?
  • Forse risico’s zijn er, zoals bekend, bij de grote projecten A9 en de spoorwegondertunneling Vennewatersweg.
  • Voor de A9, leidt het Programma Aanpak Stikstof op z’n minst tot vertraging, hogere kosten en wellicht dat het de gehele afslag om zeep helpt. In dat geval heeft Heiloo voor “Lauw Loene” véél te dure gronden en gebouwen aangekocht. Vanuit het college is nog steeds geen impactanalyse voor Heiloo gemaakt. Blijkbaar denkt het College dat het allemaal wel met een sisser zal aflopen. Gezien het crisisoverleg op de Ministeries in Den Haag, is dit toch echt de vraag.
  • Daarbij komt de eindafrekening van de spoorwegonderdoorgang in 2020, waarbij een eventueel tegenvallend resultaat volledig voor rekening van de gemeente Heiloo komt.
  • Ook het nog steeds niet laten taxeren van strategische gronden voor zover nog niet in exploitatie genomen binnen Zandzoom, is typerend voor het beleid van pappen en nathouden van dit College. Ook dat kan tot een aanzienlijke afboeking leiden.
  • Dan loopt er nog een BTW dispuut met de belastingdienst. Hiervan wegkijken is niet de juiste weg.

De fracties van H2000, VVD en CDA zouden zich dit moeten aantrekken. Het gaat om meer, dan met het huidige college de finish in 2022 te halen. Goed bestuur vraagt om daadwerkelijk rentmeesterschap.

Waar gaat Heiloo naar toe?

Zoals gezegd: deze kadernota is een beleidsarm stuk. De PvdA mist in de plannen een heldere visie over de toekomst van Heiloo. De afgelopen 5 jaar is het subsidieplafond voor cultuur, sport en welzijn van € 1,9 miljoen met 1/3 gekortwiekt naar € 1,25 miljoen in 2019. Voor 2020 wordt uitgegaan van een indexering met 1,5% , terwijl de CAO lonen bijvoorbeeld bij het sociaal werk met bijna 5% in 2020 worden verhoogd. Kortom, verdere kaalslag.

Ook de brandbrief van de Sportraad Heiloo van 1 juli geeft het gebrek aan beleid aan. Veel accommodaties zijn verouderd, vanuit het dorp klinkt de roep om meer binnensportruimte: wat is de visie van het college?

Wij roepen het College in een motie op, om uiterlijk voor 1 september aanstaande met een gedegen inhoudelijke reactie te komen op de brandbrief van de Sportraad en hierin de noodzakelijke helderheid te geven.

De PvdA vraagt ook aandacht voor de mogelijkheid als Heiloo aan te sluiten bij Stichting De Waaier in Alkmaar. Deze stichting verbindt het bedrijfsleven met de maatschappelijke organisaties om zonder kosten elkaar te helpen. Een mooi voorbeeld van maatschappelijk ondernemen waar in Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk al wordt gewerkt. Wij vragen in een motie om als Heiloo hierbij aan te sluiten.

Kortom: we verwachten meer van dit college: wij vragen een visie op onze sport, cultuur en welzijnsvoorzieningen voor de toekomst. En wij vragen een financieel beleid dat getuigt van rentmeesterschap: dat de rekening niet doorschuift.

Want de financiële positie van Heiloo is een achilleshiel.